Giả sử bạn có cơ hội mua một phần Internet vào năm 1995, thời điểm mới chỉ có 16 triệu người đang sử dụng (và sau đó Internet thành mạng truyền thông của thế giới). Bạn đồng ý hay bỏ qua cơ hội này?
Web 3.0 là gì?
Internet sắp bước vào giai đoạn thứ ba và mọi người đang hiểu rõ điều này, đặc biệt là những người sáng tạo nội dung và các doanh nghiệp đang cố gắng tạo ra doanh thu lớn, càng hiểu rõ sớm thì khả năng thành công càng cao.
Web 3.0 sẽ cung cấp cho bạn các quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số trong một môi trường an toàn. Vì vậy, thay vì thuê nhờ vị trí trên các trang web hoặc các trang mạng xã hội từ các công ty công nghệ lớn, bạn có thể sở hữu tài sản hoạt động dựa trên các mạng blockchain như Ethereum hoặc Solana.
Cũng giống như các công ty đã nhanh chóng xuất hiện trên interent ở nhiều thập kỷ trước, các doanh nghiệp trong tương lai sẽ phát hành NFT cho khách hàng. Một số có thể bán hàng hóa và dịch vụ trong một siêu thực tế ảo.
Là một doanh nhân, người đầu tư hoặc đang tìm kiếm một cơ hội làm giàu cho bản thân và gia đình, bạn có thể tự hỏi rằng Internet phi tập trung sẽ ảnh hưởng đến sinh kế của bạn như thế nào?
Hãy cùng mình tìm hiểu sâu hơn một chút về Web 3.0 và khám phá lý do tại sao Web 3.0 lại quan trọng nhé.
Trước khi giải thích về Web 3.0, chúng ta cần hiểu Internet đã phát triển như thế nào kể từ những năm 1990.
- Web 1.0 : chỉ đọc
- Web 2.0 : đọc / viết / và chia sẻ
- Web 3.0 : đọc / viết / và sở hữu
Xem thêm: Đăng ký miễn phí vĩnh viễn Zen Mind Map Pro; Mind Map Maker
Web 1.0
Web 1.0 (từ 1991 đến 2004) là khi mọi người truy cập Internet chỉ để đọc thông tin và xem hình ảnh, chẳng hạn như Wikipedia. Bạn truy cập Internet bằng cách quay số bằng điện thoại cố định và không có cách nào để chia sẻ nội dung ngoài email .
Blog, tạp chí và forum là những phổ biến nhất của Internet sơ khai.
Web 1.0 ẩn chứa những hạt giống để cho ra đời những “ông lớn” như Yahoo, Amazon, Google, Facebook và LinkedIn.
Web 1.0 là Internet chỉ đọc.
Web 2.0
Web 2.0 (từ năm 2004 – nay) là khi Internet trở thành mạng xã hội. Với sự ra đời của iPhone vào năm 2007, chúng ta đã chuyển từ trạng thái mỗi ngày chỉ Online vài giờ, sang trạng thái “online thường trực”, luôn luôn online, kết nối internet luôn luôn duy trì. Internet giờ đã nằm trong túi của mỗi người.
Không giống như những năm 1990, khi bạn đọc các trang web trên máy tính cá nhân một cách thụ động, giờ đây bạn có thể chia sẻ nội dung, nói chuyện với bạn bè và tương tác với người lạ trên các ứng dụng dành cho điện thoại thông minh, trên các mạng xã hội có hàng tỷ người dùng thường xuyên online, tương tác với bạn.
Nhưng đó là nơi mà nhiều vấn đề “tiêu cực” bắt đầu nảy sinh, chẳng hạn Meta (trước đây là Facebook), Google và Twitter đã trở thành những công ty độc quyền bán dữ liệu của bạn, coi thường quyền riêng tư trên Internet và kiểm soát khả năng kiếm tiền trực tuyến của bạn.
Web 3.0
Web 3.0 là sự phát triển của Web 2.0, trong đó trao quyền cho người dùng nhiều hơn.
Trong giai đoạn thứ ba của Internet, bạn sẽ không phải “thuê chỗ” từ các công ty Big Tech nữa, thay vào đó, bạn có thể sở hữu tài sản kỹ thuật số dựa trên các nền tảng blockchain như Ethereum và Solana và tăng thu nhập từ giá trị bạn tạo ra trên các nền tảng này. Bạn càng tạo ra giá trị cho người dùng, bạn càng kiếm được nhiều tiền.
Giả sử bạn là một nhạc sĩ hoặc một podcaster công nghệ cao, bạn có thể tạo một hãng thu âm riêng và phân phối nội dung trực tiếp cho người nghe thay vì phải cắt giảm một phần doanh thu bán hàng của mình cho Spotify hoặc SoundCloud.
✅ Xem thêm: SoundCloud là gì? Cách Download và Kiếm tiền từ SoundCloud
Người sáng tạo và nhiều doanh nghiệp đang xây dựng các ứng dụng phi tập trung (dApps) trên mạng blockchain ngang hàng, bán sản phẩm cho những người theo dõi kênh của họ, bao gồm quyền truy cập độc quyền vào hàng hóa ảo như NFT.
DApps là gì?
dApp giống như các ứng dụng thông thường nhưng dApp lại hoạt động trên nền tảng blockchain thay vì các nền tảng như App Store hoặc Google Play, bởi vì chúng được phân cấp. dApps cung cấp các tính năng (quyền) sau:
- Bảo mật cao hơn chống lại các cuộc tấn công mạng, vì không có trung tâm để ‘hack’.
- Không thể bị đóng cửa hoặc bị kiểm duyệt, vì không có tổ chức nào hoàn toàn sở hữu dApp.
- Cung cấp cơ hội sở hữu và kiếm tiền thông qua crypto tokens.
- Cho phép người dùng giữ quyền kiểm soát dữ liệu của họ.
dApps đang có những bước đột phá lớn, cho phép bạn xây dựng và sở hữu dịch vụ của riêng mình bao gồm các cửa hàng trực tuyến, dịch vụ truyền thông và dịch vụ nội dung.
Hiện nay, Ethereum và Solana có dApp cho mọi danh mục, bao gồm tài chính, trò chơi, thị trường NFT, v.v.
Nếu bạn sử dụng dApps, bạn sẽ phải trả phí giao dịch (hoặc phí gas) cho mọi tương tác mà bạn thực hiện. Các khoản phí này bù đắp cho phần năng lượng tiêu tốn cần thiết để xác minh các giao dịch và cung cấp bảo mật bổ sung bằng cách hạn chế tin tặc spam.
✅ Xem thêm: Optimize.me là gì? Đăng ký Optimize.me premium lifetime free
DeFi có ý nghĩa như thế nào đối với các doanh nghiệp nhỏ
Tương tự, các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) đang giúp người sáng tạo nội dung và doanh nghiệp chuyển đổi nguồn tài chính. Với DeFi, bạn có thể kiếm tiền từ lãi vay, cho vay, trao đổi tài sản, v.v.. mà không cần sự chấp thuận của ngân hàng.
DeFi là một hệ thống tài chính ngang hàng mở cho tất cả mọi người tham gia, bất kể nền tảng, mức lương hay xếp hạng tín dụng của bạn như thế nào. DeFi có thể giúp hàng tỷ công dân xây dựng doanh nghiệp đầu tiên của họ bằng cách cung cấp nguồn vốn nhanh chóng và không phức tạp, bỏ qua nhiều thủ tục phức tạp như thường thấy ở các ngân hàng hiện nay.
Vì vậy, thay vì đăng ký khoản vay ngân hàng, bạn có thể thực hiện và nhận các giao dịch DeFi trên Ethereum, Solana, Cardano,..
Xem thêm: Cách hủy gia hạn hoặc xóa tài khoản Chegg
Mạng lưới blockchain hoạt động như thế nào?
Giả sử bạn điều hành một doanh nghiệp bán áo trên Instagram. Nếu máy chủ Instagram bị lỗi vì bất kỳ lý do gì, bạn sẽ mất kênh tạo ra doanh thu chính cho mình.
Nhưng hãy tưởng tượng nếu như Instagram được xây dựng trên blockchain, mỗi người đều sở hữu một phần Instagram, vì vậy để gỡ Instagram xuống, bạn sẽ phải lấy điện thoại của mỗi người xuống để gỡ bỏ Instagram và điều này gần như là không thể.
Vậy ai sẽ quản lý Instagram nếu không có trung tâm điều hành? Hãy tưởng tượng nếu Instagram ban hành một loại tiền điện tử chính thức, cryptocurrency. Bất kỳ ai nắm giữ các token của loại tiền điện tử này sẽ có tiếng nói quyết định trong việc có cho phép thay đổi/không thay đổi sự hoạt động của nền tảng này.
Điều này gần giống như lý thuyết, nếu bạn có tiền đặt cọc vào một thứ gì đó, bạn sẽ có ít động lực hơn để phá hỏng nó. Bây giờ hãy áp dụng nguyên lý này cho mọi thứ bao gồm Google, Uber, YouTube và tưởng tượng những gì có thể xảy ra.
Đó là những gì bạn gọi là một tổ chức tự trị phi tập trung – decentralized autonomous organization (DAO).
Xem thêm: Google và các công ty theo dõi nhân viên như thế nào | Bossware
DAO là gì?
DAO là một nhóm các cá nhân theo đuổi mục tiêu chung trên Internet, sử dụng mạng blockchain để đưa ra quyết định. Họ giống như hội đồng quản trị công ty trực tuyến với một tài khoản ngân hàng được chia sẻ chung, phá vỡ các nguyên tắc hoạt động thường thấy trong các hoạt động chính trị đến thị trường nghệ thuật trên phạm vi toàn cầu.
Bạn có thể tạo một DAO cho các doanh nghiệp muốn gom tiền lại với nhau để điều hành một không gian làm việc chung. Bằng cách nắm giữ các token quản lý trong một DAO, bạn có quyền biểu quyết về cách tổ chức mới tạo ra này hoạt động sẽ hoạt động như thế nào, trên cở một hợp đồng thông minh tự thực thi.
DAO đại diện cho quản trị một web phi tập trung, trong khi NFT là tài sản kỹ thuật số. Vậy làm thế nào để chúng làm việc cùng nhau?
Khi bạn tải NFT lên mạng blockchain, DAO sẽ cung cấp cấu trúc quản lý, đảm bảo khả năng xác minh tài sản của bạn.
Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình tự nhiên | Ai cũng có thể là Coder
NFT chính xác là gì?
NFT (non-fungible tokens – mã thông báo không thể thay thế) là các bộ sưu tập kỹ thuật số bao gồm tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc, thẻ bóng chày và ảnh tĩnh trong phim,… Bạn không thể thay thế NFT bằng thứ khác. Vì vậy, khi bạn mua hoặc nhận một NFT, bạn sẽ nhận được chứng chỉ xác thực chứng minh bạn là chủ sở hữu duy nhất.
Hợp đồng thông minh (một thỏa thuận pháp lý tự thực thi, nghĩa là, mặc nhiên sẽ hoạt động theo thỏa thuận này, bất kể bạn có muốn hay không muốn thì các quy tắc này vẫn được thực thi và bạn, đối tác của bạn không thể thay đổi) tương tự như các chứng nhận/xác nhận bảo đảm bạn nhận được khi mua nhà, mua tài sản lớn… NFT là đại diện cho quyền sở hữu trên Internet.
Do đó, NFT có giá trị kinh tế, giống như tranh vẽ, đĩa hát vinyl và sách,..
Tại sao sở hữu một NFT lại có giá trị
Giả sử bạn phải ‘NFT-ize’ mọi khung hình của Pulp Fiction . Nếu cảnh quay mang tính biểu tượng của Vincent (John Travolta) và Jules (Samuel L.Jackson) chĩa súng vào nhau trở thành NFT, nó có khả năng bán được hàng triệu đô la.
Điều đó khác gì so với tất cả các áp phích quảng cáo và file ảnh JPEG đã tồn tại?
Hình ảnh không phải là thứ có giá trị ở đây. Ý thức sở hữu mới là điều quan trọng. Nếu bạn sở hữu NFT giả định này, mã ma trận của nó, matrix code, được xác thực bởi hợp đồng thông minh blockchain, sẽ coi cảnh quay này là của riêng bạn.
Bạn có thể áp dụng bài kiểm tra quyền sở hữu cho các tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc, video, nhiếp ảnh, tweet,..
Metaverse là gì và tại sao nó quan trọng?
Metaverse, trải nghiệm thực tế ảo, có thể trở thành người kế nhiệm của Internet .
Metaverse là một phiên bản của Internet nơi diễn ra các hoạt động của bạn. Bạn sẽ bước vào biên giới mới này bằng cách đeo tai nghe thực tế hỗn hợp, tạo ra một cặp song sinh ảo của chính bạn, nơi bạn sẽ giao lưu với các hình đại diện của mọi người.
Meta (trước đây là Facebook) đang tìm cách chiếm lĩnh lãnh thổ Internet mới này trước bất kỳ ai khác, với tiềm năng thị trường trị giá 1 nghìn tỷ đô la. Tuy nhiên,sẽ có nhiều metavers khác mà bạn có thể khám phá, không chỉ phiên bản Metaverse của Meta.
Ví dụ, sử dụng Decentraland , một nền tảng nhập vai giống như The Sims bán các lô đất dưới dạng NFT trên chuỗi khối Ethereum – đây là quyền sở hữu thực sự. Tại đây, bạn có thể chơi, khám phá và tương tác với những người chơi khác trong thế giới thần tiên mô phỏng bằng cách sử dụng token gốc, MANA, cho phép bạn mua các mảnh đất kỹ thuật số.
Tại sao các công ty mua bất động sản kỹ thuật số?
Các tập đoàn đang xây dựng trung tâm thương mại ảo, rạp chiếu phim, trường học và bảo tàng trên Decentraland và The Sandbox vì họ nghĩ rằng đó sẽ là nơi bạn đi chơi trong tương lai.
Samsung gần đây đã khai trương cửa hàng 837X hàng đầu của mình ở Decentraland, cho phép các cuộc phiêu lưu kỹ thuật số bằng cách tái tạo cơ sở vật chất của Thành phố New York.
Giống như mảnh đất thực, bạn có thể sở hữu và cho thuê bất động sản kỹ thuật số ở Decentraland, kiếm tiền từ bảng quảng cáo và cho thuê mặt tiền cửa hàng để quảng cáo.
Các công ty đang chuyển đổi từ Web 2.0 sang số hóa môi trường xung quanh dựa vào immersive wearable technology (tạm dịch: công nghệ thiết bị đeo nhập vai). Điện thoại thông minh của chúng ta rồi sẽ trở thành công cụ của quá khứ, bởi vì tai nghe thực tế hỗn hợp sẽ hoạt động như là một cánh cổng dẫn đến tương lai.
Cơ hội từ Web 3.0
Khi metaverse bắt đầu hình thành, nhiều người có cảm giác rằng công nghệ IoT đang tiến gần hơn đến thời điểm biến đổi trong lịch sử phát triển Internet.
Thực tế là, công nghệ phi tập trung đang bùng nổ khắp nơi và các doanh nghiệp không hiểu quyền sở hữu kỹ thuật số sẽ bị tụt lại phía sau. Lịch sử đầy rẫy những công ty rất lớn không thể tiếp tục tồn tại vì không thể thích ứng với sự thay đổi.
Nếu bạn nói với một người bán hoa vào năm 1995 rằng, họ sẽ bán hoa trên một trang web. Họ có thể sẽ coi bạn là người điên rồ. Và hiện nay, chỉ còn là vấn đề thời gian, trước khi các nhà kinh doanh nhỏ phát hành NFT và thiết lập cửa hàng của riêng họ trong metaverse.
Web 3.0 là tương lai của Internet và Web 3.0 đang đến nhanh hơn bạn nghĩ.
Nhật Minh (dịch)
